ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އުޅޭ އެކި މީހުންނަށް އެއް ޤައުމުން އަނެއް ޤައުމަށް ދަތުރުކުރުމާއި ވަޒަންވެރިވުމުގެ ޙައްޤު ލިބިދީފައިވަނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޤާނޫނުތަކާއި އުސޫލުތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. މިއީ ހުރިހާ ޤައުމަކުންވެސް ޤަބޫލުކޮށް، އިޙްތިރާމްކުރަންޖެހޭ އުސޫލެކެވެ. މި އުސޫލުގެ ދަށުން، ވަކި ދީނަކަށް، ވަކި މިއްލަތަކަށް ނުވަތަ ވަކި ނަސަބަކަށް ނިސްބަތްވާ ބަޔަކު އިސްތިސްނާއެއް ނުވެއެވެ.
ނަމަވެސް، މި ޙައްޤު ލިބިދީފައިވަނީ ވަކި ޝަރުޠުތަކަކާ އެކުގައެވެ. އެއް ޤައުމުން އަނެއް ޤައުމަށް ދަތުރުފަތުރު ކުރެވޭނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް، އެކަމަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ފުރިހަމަކޮށް، އަދި އެ ޤައުމަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށެވެ. މިއީ ކޮންމެ ޤައުމެއްގެވެސް ސިޔާދަތީ ޙައްޤެކެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެއަކީވެސް މިނިވަން، އަމިއްލަ ސިޔާދަތު އޮތް ޤައުމަކަށްވުމާއެކު، ރާއްޖެއަށް ދަތުރުފަތުރު ކުރުމާއި، ވަޒަންވެރިވުމާއި، ހިޖުރަކުރުމުގެ ކަންކަން ހަމަޖެހިފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުތަކާއި ޤަވާޢިދުތަކުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިންނެވެ. މިގޮތުން، ރާއްޖެއަށް އަންނަ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ފުރިހަމަކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ފުރިހަމަކުރަންޖެހެއެވެ.
ބޯޑަރު ހުރަސްކުރުމުގެ މި އުސޫލަކީ ޤައުމުތަކުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ، އަދި ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި އޮންނަ ގުޅުން ހަރުދަނާކޮށްދޭ އުސޫލެކެވެ. އެހެންކަމުން، މި އުސޫލަށް އިޙްތިރާމްކުރުމަކީ ކޮންމެ ރައްޔިތެއްގެވެސް ޒިންމާއެކެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، ކޮންމެ ޤައުމަކުންވެސް މި އުސޫލު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ހަމަހަމަކަމާއި އިންސާފުވެރިކަން ގެންގުޅުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ޤައުމެއްގެ މިނިވަންކަން ފެށޭ ހިސާބަކީ އެޤައުމެއްގެ ސަރަހައްދީ ރޮނގު ނުވަތަ ބޯޑަރު ފެށޭ ހިސާބެވެ. މިދެންނެވި ބޯޑަރު ނުވަތަ ސަރަހައްދީ ރޮނގުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އުފުލޭ، ނުއުފުލޭ އަދި ޤުދުރަތީ ހުރިހާ ވަސީލަތްތަކާއި ތަކެއްޗަކީ އެބޯޑަރުގެ ތެރޭގައި އޮންނަ ޤައުމުގެ ހައްގެކެވެ. އެ ޤައުމެއްގެ ވަޒަންވެރިންގެ ހައްގެކެވެ. މިދެންނެވި ބޯޑަރު ތެރޭގައި އެޤައުމު ނޫން ޤައުމެއްގެ ނޫނީ އެ ޤައުމުގެ ވަޒަންވެރިން ނޫން ބައެއްގެ ބާރު ހިންގައި ގޮތްކިޔައިދީ އަމުރުމައުރޫފު ހިންގާނަމަ އެ ޤައުމަކީ މިނިވަން ޤައުމެއް ނޫނެވެ. އަމިއްލަ އިސްތިޤުލާލީ ބާރެއް އޮތް ޤައުމެއް ނޫނެވެ. ޤައުމުތަކުގެ ބޯޑަރުތައް ވަކިކޮށް އެބޯޑަރުގެ ތެރެއަށް އެހެން ޤައުމެއްގެ ބަޔަކު ވަންނަންޏާ މިދެންނެވި އުސޫލުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހެނީ މި ސަބަބަށް ޓަކައެވެ.
މިދެންނެވި ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ވެސް އެހެން ޤައުމަކަށް ވަދެވޭނީ އެޤައުމަކުން ކަނޑައަޅާފައި އޮންނަ އުސޫލުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ އުސޫލާ އެއްގޮތަށް އަމަލު ކޮށް އެ އުސޫލު ބުނާ ލިއެކިއުންތައް ފުރިހަމަ ކޮށްގެންނެވެ. އެ ނޫން ގޮތަކަށް ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް އެއްވެސް ޤައުމަކަށް އެތެރެވެ، އުޅުމަކީ ދިވެހިންނަށްވެސް ލިބިދޭ ހައްގެއް ނޫނެވެ. މި އުސޫލާ ޚިލާފު ވުމަކީ ކުށެކެވެ.
މިއީ ތިމާ ބޭނުންވީމާ ތަބާވެފައި ބޭނުން ނުވީމާ ތަބާނުވެެވޭ ގޮތަށް އޮންނަ އުސޫލެއް ނޫނެވެ. މިއީ ވެރިއަކަށްވީތީ، މުއްސަންޖަކަށްވީތީ ނުވަތަ އާދައިގެ ރައްޔިތަކަށްވީތީ ތަފާތެއް އޮންނަ ކަމެއް ވެސް ނުމެނޫންމެއެވެ.
މީގެ ކުޑަކުޑަ މިސާލެއް މިތާނގައި ދަންނަވާލާނަމެވެ.
ހައްޖު ވުމަކީ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށް ވާޖިބު އަޅުކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ހައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރެވޭނީ މާތްވެގެންވާ ގެފުޅުގެ އަރިހުގައެވެ. އެ ގެފުޅު ހުންނަ ސަޢޫދީ އަރަބިއްޔާއަށް އެތެރެވެވިގެންނެވެ. ހައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރެވޭނީ އެޤައުމުގެ ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް އެޤައުމަށް އެތެރެވެގެންނެވެ.
ނަމަވެސް މުސްލިމަކަށް ތިމާވީތީ އަދި ހައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރަން ތިމާ ހަމަ ބޭނުންވާއިރަކަށް ދުވެފައި ގޮސް ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާ އަކަށް ނުވަދެވެއެވެ. އެކަމަށް ކިތަންމެ ބޭނުން ވިޔަސް އަދި ތިމާ އެކަމަށް ކުޅަދާނަ ވިޔަސް އެޤައުމަށް ތިމާއަށް އެރެނީ އެޤައުމުން ކަނޑައަޅާފައި އޮންނަ އުސޫލެއްގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ އުސޫލުތައް ބުނާ ލިޔެކިއުންތައް ހޯދައިގެންނެވެ. ހުއްދަ ހޯދައިގެންނެވެ.
އެހެންވީމާ އެއްވެސް ޤައުމެއްގެ ރައްޔިތަކަށް ދިވެހި ޤައުމަށް އެތެރެވެވޭނީވެސް އަދި އެތެރެވެގެން އުޅެވޭނީވެސް އެކަމަށް އޮންނަ އުސޫލުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް އަމަލުކޮށް އެކަން ގަބޫލުކޮށްގެންނެވެ. އެ އުސޫލުތަކާ ޚިލާފަށް އެންމެ ގަޑިއެއްގެ އިރު ރާއްޖޭގައި ހޭދަކުރިޔަސް އަދި 12 އަހަރު ދުވަހު ރާއްޖޭގައި އުޅުނަސް އެއީ އިސްތިސްނާއެއް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި އެއީ ވަކި ދީނެއްގެ ނުވަތަ ވަކި ނަސްލެއްގެ މީހަކަށް ވުމަކުންވެސް އިސްތިސްނާ އޮންނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި ކިއެއްތަ، މިއީ ވަކި ބަޔަކު ބޭނުން ވެގެން ވަކި މަޤުޞަދެއް ހާސިލު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ވެސް އިސްތިސްނާއެއް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އިސްތިންނާއެއް ދެވޭނެ ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. މިއީ ޖަޒުބާތުގައި ޖެހިގެން، ރުޅި އިސްކޮށްގެން ހާސިލުކުރެވޭނެ ނޫނީ ބަދަލު ކުރެވޭނެ އުސޫލެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި މިއީ އަޑުގަދަ މީހާ ރުއް ގިނަވާ އުސޫލުން ހިނގާނެ ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެއަކީވެސް މިނިވަން، އަމިއްލަ ސިޔާދަތު އޮތް ޤައުމަކަށްވުމާއެކު، ރާއްޖެއަށް ދަތުރުފަތުރު ކުރުމާއި، ވަޒަންވެރިވުމާއި، ހިޖުރަކުރުމުގެ ކަންކަން ހަމަޖެހިފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުތަކާއި ޤަވާޢިދުތަކުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިންނެވެ. މިގޮތުން، ރާއްޖެއަށް އަންނަ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ފުރިހަމަކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ފުރިހަމަކުރަންޖެހެއެވެ.
ބޯޑަރު ހުރަސްކުރުމުގެ މި އުސޫލަކީ ޤައުމުތަކުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ، އަދި ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި އޮންނަ ގުޅުން ހަރުދަނާކޮށްދޭ އުސޫލެކެވެ. އެހެންކަމުން، މި އުސޫލަށް އިޙްތިރާމްކުރުމަކީ ކޮންމެ ރައްޔިތެއްގެވެސް ޒިންމާއެކެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، ކޮންމެ ޤައުމަކުންވެސް މި އުސޫލު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ހަމަހަމަކަމާއި އިންސާފުވެރިކަން ގެންގުޅުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ޤައުމެއްގެ މިނިވަންކަން ފެށޭ ހިސާބަކީ އެޤައުމެއްގެ ސަރަހައްދީ ރޮނގު ނުވަތަ ބޯޑަރު ފެށޭ ހިސާބެވެ. މިދެންނެވި ބޯޑަރު ނުވަތަ ސަރަހައްދީ ރޮނގުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އުފުލޭ، ނުއުފުލޭ އަދި ޤުދުރަތީ ހުރިހާ ވަސީލަތްތަކާއި ތަކެއްޗަކީ އެބޯޑަރުގެ ތެރޭގައި އޮންނަ ޤައުމުގެ ހައްގެކެވެ. އެ ޤައުމެއްގެ ވަޒަންވެރިންގެ ހައްގެކެވެ. މިދެންނެވި ބޯޑަރު ތެރޭގައި އެޤައުމު ނޫން ޤައުމެއްގެ ނޫނީ އެ ޤައުމުގެ ވަޒަންވެރިން ނޫން ބައެއްގެ ބާރު ހިންގައި ގޮތްކިޔައިދީ އަމުރުމައުރޫފު ހިންގާނަމަ އެ ޤައުމަކީ މިނިވަން ޤައުމެއް ނޫނެވެ. އަމިއްލަ އިސްތިޤުލާލީ ބާރެއް އޮތް ޤައުމެއް ނޫނެވެ. ޤައުމުތަކުގެ ބޯޑަރުތައް ވަކިކޮށް އެބޯޑަރުގެ ތެރެއަށް އެހެން ޤައުމެއްގެ ބަޔަކު ވަންނަންޏާ މިދެންނެވި އުސޫލުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހެނީ މި ސަބަބަށް ޓަކައެވެ.
މިދެންނެވި ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ވެސް އެހެން ޤައުމަކަށް ވަދެވޭނީ އެޤައުމަކުން ކަނޑައަޅާފައި އޮންނަ އުސޫލުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ އުސޫލާ އެއްގޮތަށް އަމަލު ކޮށް އެ އުސޫލު ބުނާ ލިއެކިއުންތައް ފުރިހަމަ ކޮށްގެންނެވެ. އެ ނޫން ގޮތަކަށް ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް އެއްވެސް ޤައުމަކަށް އެތެރެވެ، އުޅުމަކީ ދިވެހިންނަށްވެސް ލިބިދޭ ހައްގެއް ނޫނެވެ. މި އުސޫލާ ޚިލާފު ވުމަކީ ކުށެކެވެ.
މިއީ ތިމާ ބޭނުންވީމާ ތަބާވެފައި ބޭނުން ނުވީމާ ތަބާނުވެެވޭ ގޮތަށް އޮންނަ އުސޫލެއް ނޫނެވެ. މިއީ ވެރިއަކަށްވީތީ، މުއްސަންޖަކަށްވީތީ ނުވަތަ އާދައިގެ ރައްޔިތަކަށްވީތީ ތަފާތެއް އޮންނަ ކަމެއް ވެސް ނުމެނޫންމެއެވެ.
މީގެ ކުޑަކުޑަ މިސާލެއް މިތާނގައި ދަންނަވާލާނަމެވެ.
ހައްޖު ވުމަކީ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށް ވާޖިބު އަޅުކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ހައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރެވޭނީ މާތްވެގެންވާ ގެފުޅުގެ އަރިހުގައެވެ. އެ ގެފުޅު ހުންނަ ސަޢޫދީ އަރަބިއްޔާއަށް އެތެރެވެވިގެންނެވެ. ހައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރެވޭނީ އެޤައުމުގެ ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް އެޤައުމަށް އެތެރެވެގެންނެވެ.
އެހެންވީމާ އެއްވެސް ޤައުމެއްގެ ރައްޔިތަކަށް ދިވެހި ޤައުމަށް އެތެރެވެވޭނީވެސް އަދި އެތެރެވެގެން އުޅެވޭނީވެސް އެކަމަށް އޮންނަ އުސޫލުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް އަމަލުކޮށް އެކަން ގަބޫލުކޮށްގެންނެވެ. އެ އުސޫލުތަކާ ޚިލާފަށް އެންމެ ގަޑިއެއްގެ އިރު ރާއްޖޭގައި ހޭދަކުރިޔަސް އަދި 12 އަހަރު ދުވަހު ރާއްޖޭގައި އުޅުނަސް އެއީ އިސްތިސްނާއެއް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި އެއީ ވަކި ދީނެއްގެ ނުވަތަ ވަކި ނަސްލެއްގެ މީހަކަށް ވުމަކުންވެސް އިސްތިސްނާ އޮންނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި ކިއެއްތަ، މިއީ ވަކި ބަޔަކު ބޭނުން ވެގެން ވަކި މަޤުޞަދެއް ހާސިލު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ވެސް އިސްތިސްނާއެއް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އިސްތިންނާއެއް ދެވޭނެ ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. މިއީ ޖަޒުބާތުގައި ޖެހިގެން، ރުޅި އިސްކޮށްގެން ހާސިލުކުރެވޭނެ ނޫނީ ބަދަލު ކުރެވޭނެ އުސޫލެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި މިއީ އަޑުގަދަ މީހާ ރުއް ގިނަވާ އުސޫލުން ހިނގާނެ ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ.
ކިޔުންތެރިންގެ ހިޔާލު