ޝަރުޢީ ކޯޓުތައް އެކުލެވިގެންވާގޮތް ބަދަލުކުރުމަށް ކޯޓުތަކާބެހޭ ޤާނޫނަށް ސަރުކާރުން ބޮޑެތި އިސްލާހުތަކެއް ހުށައަޅައިފިއެވެ.
މި އިސްލާހު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނަށް ހުށަހަޅުއްވާފައިވަނީ ފޭދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު ނިހާދެވެ. ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން މިބިލު ހުށަހަޅުއްވަމުން ނިހާދު ވިދާޅުވީ މި ބިލު ހުށަހެޅުމުގެ ބޭނުމަކީ ޖުޑިޝަރީ އިސްލާހު ކުރުމަށް ސަރުކާރުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތް އިތުރަށް ފުރިހަމަ ކުރުން ކަމަށެވެ.
މި ބިލުގައިވަނީ ޤާނޫނުން ކަނޑައެޅޭ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކެއްގައި ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓު އުފެއްދުމަށާއި، ކޮންމެ ޖުޑިޝަލް ދާއިރާއެއްގައި ކަނޑައެޅޭ ވަކި އަދަދެއްގެ ސަރކިޓްތަކެއް ގާއިމްކުރުމަށް ހުށައަޅާފައެވެ. އޭގެ އިތުރުން މެޖިސްޓްރޭޓުން ވަކި ކޯޓަކަށް އައްޔަންކުރާގޮތަށް އޮތް އުސޫލު ބަދަލުކޮށް، މެޖިސްޓްރޭޓުން އައްޔަން ކުރާނީ ކަނޑައެޅޭ ސަރކިޓްތަކަށް ކަމުގައި ހަމަޖެއްސުމަށްވެސް ހުށައަޅާފައިވެއެވެ.
ހަމައެއާއެކު ސުޕްރީމްކޯޓުގެ އަމިއްލަ އިސްނެގުމުގައި 'ސު-މޯޓޯ' މައްސަލަ ބެލުމަށް މިހާރު ޤާނޫނުން ލިބިދޭ ބާރު އުނިކުރުމަށާއި އިސްތިއުނާފީ ކޯޓުތަކުގެ ރަޖިސްޓްރާރގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމުގައި ކޯޓުގެ އިސް ފަނޑިޔާރަށް ޖަވާބުދާރީވާންވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ރަޖިސްޓަރާރގެ ނިންމުން އަލުން ބަލައިދިނުމާބެހޭ އުސޫލުތައްވެސް ބިލުގައިވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ.
ބިލުގައި ހައިކޯޓުން އިސްތިއުނާފީ މައްސަލައިގެ ހުރިހާ ލިޔުންތައް ފޮނުވައިދިނުމަށް ދަށު ކޯޓުގައި އެދުމުން، ގިނަވެގެން 14 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ ލިޔުންތައް ހައިކޯޓަށް ފޮނުވަންވާނެ ކަމަށް ވަނީ ބުނެފައެވެ. އަދި އެފަދަ މައްސަލަތަކަކީ އަވަސް ނިޔާގެ މައްސަލައެއްނަމަ، ގިނަވެގެން ހަތް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާ އެއަށްވުރެ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އެ ލިޔުންތައް ހައިކޯޓަށް ފޮނުވަންވާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
މި ބިލުގެ ދަށުން އުފައްދާ ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓުތަކަކީ ސުޕީރިއަރ ކޯޓުތަކުގެ ދަރަޖައިގައި ހިމެނޭނެ ކޯޓެއް ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓު ޤާއިމުކުރާނީ، މާލެ، ކުޅުދުއްފުށި އަދި އައްޑޫ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކުގައާއި، ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަނޑައަޅާ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކުގައި ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން، މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓު ޤާއިމުކުރާނީ މާލެއާއި، ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓެއް ޤާއިމުވެފައިވާ ރަށްރަށް ފިޔަވައި، އެނޫން ރަށްރަށުގައި ކަމަށާއި، ސަރކިޓްތަކުގައި ހިމެނޭ ރަށްރަށުގެ ތެރެއިން މެޖިސްޓްރޭޓެއް ޤާއިމުވެ ހުންނާނެ ރަށްތައް ކަނޑައަޅާނީ، ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުންކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
ޖުޑީޝަލް ދާއިރާތަކާއި ސަރކިޓްތައް ކަނޑައެޅުމުގައި ބުނެފައިވަނީ ކޮންމެ ޖުޑީޝަލް ދާއިރާއެއްގައި ކަނޑައެޅޭ ސަރކިޓްތަކެއް ހުންނަންވާނެކަމަށެވެ. އަދި އެގޮތުން ސަރކިޓަކީ، ކޮންމެ ޖުޑީޝަލް ދާއިރާއެއްގައި، އިދާރީ ބޭނުމަށްޓަކައި ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަނޑައަޅާ ވަކި ދާއިރާއެއް ކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި، ސަރކިޓްތަކަށް ނިސްބަތްވާ މެޖިސްޓްރޭޓުން ކަނޑައަޅަންވާނީ ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަމުގައިކަން ބިލުގައި ހުށައަޅާފައިވެއެވެ.
މި ބިލުގައިވަނީ ޤާނޫނުން ކަނޑައެޅޭ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކެއްގައި ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓު އުފެއްދުމަށާއި، ކޮންމެ ޖުޑިޝަލް ދާއިރާއެއްގައި ކަނޑައެޅޭ ވަކި އަދަދެއްގެ ސަރކިޓްތަކެއް ގާއިމްކުރުމަށް ހުށައަޅާފައެވެ. އޭގެ އިތުރުން މެޖިސްޓްރޭޓުން ވަކި ކޯޓަކަށް އައްޔަންކުރާގޮތަށް އޮތް އުސޫލު ބަދަލުކޮށް، މެޖިސްޓްރޭޓުން އައްޔަން ކުރާނީ ކަނޑައެޅޭ ސަރކިޓްތަކަށް ކަމުގައި ހަމަޖެއްސުމަށްވެސް ހުށައަޅާފައިވެއެވެ.
ހަމައެއާއެކު ސުޕްރީމްކޯޓުގެ އަމިއްލަ އިސްނެގުމުގައި 'ސު-މޯޓޯ' މައްސަލަ ބެލުމަށް މިހާރު ޤާނޫނުން ލިބިދޭ ބާރު އުނިކުރުމަށާއި އިސްތިއުނާފީ ކޯޓުތަކުގެ ރަޖިސްޓްރާރގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމުގައި ކޯޓުގެ އިސް ފަނޑިޔާރަށް ޖަވާބުދާރީވާންވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ރަޖިސްޓަރާރގެ ނިންމުން އަލުން ބަލައިދިނުމާބެހޭ އުސޫލުތައްވެސް ބިލުގައިވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ.
ބިލުގައި ހައިކޯޓުން އިސްތިއުނާފީ މައްސަލައިގެ ހުރިހާ ލިޔުންތައް ފޮނުވައިދިނުމަށް ދަށު ކޯޓުގައި އެދުމުން، ގިނަވެގެން 14 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ ލިޔުންތައް ހައިކޯޓަށް ފޮނުވަންވާނެ ކަމަށް ވަނީ ބުނެފައެވެ. އަދި އެފަދަ މައްސަލަތަކަކީ އަވަސް ނިޔާގެ މައްސަލައެއްނަމަ، ގިނަވެގެން ހަތް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާ އެއަށްވުރެ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އެ ލިޔުންތައް ހައިކޯޓަށް ފޮނުވަންވާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
މި ބިލުގެ ދަށުން އުފައްދާ ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓުތަކަކީ ސުޕީރިއަރ ކޯޓުތަކުގެ ދަރަޖައިގައި ހިމެނޭނެ ކޯޓެއް ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ޑިސްޓްރިކްޓް ކޯޓު ޤާއިމުކުރާނީ، މާލެ، ކުޅުދުއްފުށި އަދި އައްޑޫ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކުގައާއި، ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަނޑައަޅާ ޖުޑީޝަލް ޑިސްޓްރިކްޓްތަކުގައި ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
ޖުޑީޝަލް ދާއިރާތަކާއި ސަރކިޓްތައް ކަނޑައެޅުމުގައި ބުނެފައިވަނީ ކޮންމެ ޖުޑީޝަލް ދާއިރާއެއްގައި ކަނޑައެޅޭ ސަރކިޓްތަކެއް ހުންނަންވާނެކަމަށެވެ. އަދި އެގޮތުން ސަރކިޓަކީ، ކޮންމެ ޖުޑީޝަލް ދާއިރާއެއްގައި، އިދާރީ ބޭނުމަށްޓަކައި ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަނޑައަޅާ ވަކި ދާއިރާއެއް ކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި، ސަރކިޓްތަކަށް ނިސްބަތްވާ މެޖިސްޓްރޭޓުން ކަނޑައަޅަންވާނީ ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ކަމުގައިކަން ބިލުގައި ހުށައަޅާފައިވެއެވެ.
ކިޔުންތެރިންގެ ހިޔާލު